Top 4 kỹ năng quan trọng trong những ngành học HOT nhất dự đoán theo Future of Job Report 2023

Đâu là những ngành học HOT nhất dự đoán theo Future of Job Report 2023? Các xu hướng kinh tế, sức khỏe và địa chính trị đã tạo ra những kết quả khác nhau cho thị trường lao động trên toàn cầu vào năm 2023.

Trong khi thị trường lao động thắt chặt phổ biến ở các nước thu nhập cao, các nước thu nhập thấp và trung bình thấp tiếp tục có tỷ lệ thất nghiệp cao hơn rất nhiều so với trước đại dịch COVID-19.

Với các cá nhân, có việc làm hay không hoàn toàn dựa vào năng lực, trình độ học vấn; phụ nữ cũng phải đối mặt với nguy cơ có ít cơ hội việc làm hơn.

2024 cũng sẽ là thời điểm mức thu nhập có chiều hướng giảm do suy thoái kinh tế nói chung, cũng như mối lo ngại của người lao độngvề chất lượng công việc đang dần trở nên hiện hữu, là vấn đề nổi bật toàn cầu.

Future of Work đã tổng hợp dữ liệu từ 803 công ty trên toàn thế giới, cùng với hơn 11,3 triệu công nhân trong 27 cụm ngành và 45 nền kinh tế từ tất cả các lĩnh vực trong bản khảo sát này. 

Khảo sát này bao gồm các câu hỏi về kiến thức vĩ mô nói chung, xu hướng của phát triển công nghệ, tác động của công nghệ đến việc làm, đến kỹ năng và cả trong chiến lược chuyển đổi lực lượng lao động doanh nghiệp dự định sử dụng trong năm năm 2023-2027.

Đột phá sự phát triển của khoa học công nghệ

Áp dụng khoa học công nghệ là động lực chính để chuyển đổi kinh doanh trong 5 năm tới. Hơn 85% tổ chức được khảo sát đã xác nhận rằng sẽ tăng cường áp dụng các công nghệ mới và tiên tiến hơn, để mở rộng khả năng tiếp cận và truyền thông trên các nền tảng kỹ thuật số, chính là cách để thúc đẩy sự chuyển đổi, là ‘lõi sống’ của doanh nghiệp.

Việc áp dụng rộng rãi hơn các tiêu chuẩn Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG) qua phương thức này cũng sẽ đem đến được các tác động đáng kể.

Xu hướng kinh tế nói chung

Chi phí sinh hoạt tăng cao, tăng trưởng kinh tế chậm sẽ là những ảnh hưởng rõ rệt nhất trong xã hội nói chung.

Các khoản đầu tư trong thời điểm này thường sẽ nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh, tiếp theo đó chính là tình trạng thiếu nguồn cung, cũng như kỳ vọng của người tiêu dùng về các vấn đề xã hội và môi trường ngày một nâng cao.

Tuy có nhiều dự đoán về xu thế 5 năm tới, nhưng xu hướng về tác động đang diễn ra từ đại dịch COVID-19, sự phân chia địa chính chính trị gia tăng nhanh và cả lợi tức nhân khẩu học ở các nền kinh tế đang phát triển lại bị xếp hạng thấp hơn so với các động lực phát triển kinh doanh khác.

Số lượng việc làm hiện nay bị ảnh hưởng rất nhiều từ xu hướng thị trường, môi trường sống, sự phát triển của khoa học công nghệ và cả nền kinh tế.

Trong số các xu hướng vĩ mô đã được nêu trên, dự đoán rằng các doanh nghiệp sẽ tạo được ra hiệu quả bằng cách thực hiện các khoản đầu tư thông minh, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chuyển đổi xanh và sản xuất bền vững, song song với việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG; cũng như đảm bảo rằng chuỗi cung ứng ngày càng được địa phương hoá để tối ưu chi phí.

Các xu hướng tiềm năng khác

Sự thích ứng với biến đổi khí hậu và nhân khẩu học ở các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi cũng đang là một trong những xu thế để tạo ra lợi nhuận ròng. 

Sự tiến bộ công nghệ thông qua việc tăng cường áp dụng các kiến thức mới và tiên tiến hơn, để tăng khả năng tiếp cận kỹ thuật số của đại chúng, chính là cách để thúc đẩy sự tăng trưởng việc làm với hơn 1/2 số lượng công ty được khảo sát, bù đắp cho sự dịch chuyển việc làm dự kiến ở ít nhất 20% công ty trên toàn thế giới.

Nguyên nhân khiến người lao động dễ mất việc làm

Bốn nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng mất việc làm chính là:

1. Tăng trưởng kinh tế chậm
2. Thiếu hụt nguồn cung cấp
3. Chi phí đầu vào tăng cao 
4. Chi phí sinh hoạt của người tiêu dùng tăng cao khiến nhu cầu mua bán giảm đi

Xu hướng công nghệ

Công nghệ, Big Data, điện toán đám mây và trí tuệ thông minh AI ngày sẽ được áp dụng nhiều hơn nữa trong sản xuất công nghiệp. 

Hơn 75% công ty cam kết sẽ áp dụng các công nghệ này trong 5 năm phát triển tiếp theo. Dữ liệu cũng cho thấy đã có nhiều tác động tích cực của số hoá trong lĩnh vực thương mại và cả hệ thống giao dịch nói chung.

Nền tảng tốt và ứng dụng kỹ thuật số chính là những công nghệ sẽ được các tổ chức được khảo sát áp dụng nhất, với 86% công ty mong muốn đưa vào hoạt động của mình trong 5 năm tới.

Dự kiến, thương mại điện tử và thương mại số sẽ được ít nhất 75% doanh nghiệp sử dụng. Công nghệ tiên tiếnxếp thứ hai chính là ứng dụng trong giáo dục và quản lý lực lượng lao động, với 81% công ty sẽ dùng các công nghệ này tới năm 2027.

Cuối cùng, ứng dụng robot, công nghệ lưu trữ năng lượng và công nghệ sổ cái phân tán có xếp hạng thấp nhất trong các loại xu hướng công nghệ này. 

Xu hướng tăng giảm việc làm 2024

Tác động của hầu hết các công nghệ đối với số lượng việc làm dự kiến sẽ cực kỳ tích cực trong 5 năm tới. Các chuyên ngành như Phân tích dữ liệu lớn, công nghệ quản lý môi trường, biến đổi khí hậu cũng như mã hóa và an ninh mạng, chính là những ngành nghề giúp tăng trưởng việc làm tốt

Ngoài ra, các ngành công nghệ nông nghiệp, nền tảng và ứng dụng kỹ thuật số, thương mại điện tử và thương mại kỹ thuật số cũng như trí tuệ AI đều được dự đoán sẽ dẫn đến sự gián đoạn thị trường lao động đáng kể, tăng số lượng nhân sự làm việc trong công ty ở các lĩnh vực này, bù đắp sự tăng trưởng việc làm ở các ngành có tỷ lệ tăng trưởng không quá mạnh. 

Nhà tuyển dụng dự đoán rằng thị trường lao động sẽ mất 23% số lượng việc làm trong 5 năm tới. Có thể hiểu rằng, sắp tới sẽ có rất nhiều sự thay đổi về cơ cấu việc làm, do đó sẽ có khá nhiều công việc mất đi và thêm nhiều cơ hội mới, đòi hỏi nhân sự phải nâng cao trình độ liên tục, để đáp ứng được nhu cầu của thị trường. 

Những người tham gia khảo sát này đã phản hồi rằng mức mong đợi của họ về tỷ lệ thay đổi cao hơn mức trung bình trong các ngành Chuỗi cung ứng, Vận tải và Truyền thông, Giải trí và Thể thao, đồng thời ít hơn ở trong các lĩnh vực Sản xuất cũng như Bán lẻ và Bán buôn Hàng tiêu dùng.

Trong số 673 triệu việc làm trong báo cáo này, những người tham gia khảo sát đã dự đoán rằng mức tăng trưởng việc làm mang tính cơ cấu là 69 triệu việc làm và giảm 83 triệu việc làm. Điều này có nghĩa là tiềm năng sẽ có khoảng 14 triệu việc làm bị loại bỏ, tương đương 2% số việc làm hiện tại.

Xu hướng về con người và trí tuệ thông minh

Trước đây có rất nhiều dự đoán rằng con người sẽ sử dụng nhiều trí tuệ thông minh và máy móc hơn trong sản xuất – tiêu dùng – dịch vụ; nhưng thực tế, các doanh nghiệp lại đưa tự động hóa vào hoạt động của mình với tốc độ chậm hơn khá nhiều.

Theo ước tính, hiện nay chỉ có khoảng 34% nhiệm vụ liên quan đến kinh doanh được thực hiện bằng máy móc, 66% còn lại vẫn là do con người. Có thể nói rằng, đây là động thái tăng không đáng kể, theo khảo sát trong ấn bản năm 2020 về Việc làm Tương lai.

Tốc độ tự động hóa này trái ngược với kỳ vọng của những người tham gia khảo sát năm 2020 rằng gần một nửa (47%) nhiệm vụ kinh doanh sẽ được tự động hóa trong 5 năm tới.

Những người tham gia khảo sát này khi được hỏi, cũng đã điều chỉnh lại kỳ vọng về tự động hóa, và dự đoán rằng chỉ 42% nhiệm vụ kinh doanh sẽ được tự động hóa vào năm 2027.

Điều thú vị ở đây là tuy kỳ vọng các công việc tay chân được thay thế bằng máy móc đã giảm xuống, nhưng người được khảo sát lại kỳ vọng nhiều hơn vào các đặc tính của con người trên máy móc, bao gồm khả năng lý luận, giao tiếp và phối hợp, sẽ có khả năng tự động hóa cao hơn trong tương lai.

Trí tuệ nhân tạo, động lực chính cho sự dịch chuyển thuật toán tiềm năng, dự kiến sẽ được gần 75% công ty được khảo sát để áp dụng thực tế, là nguyên nhân dẫn dến suy giảm số lượng công việc.

Xu hướng tiếp cận công nghệ vĩ mô 2024

Sự kết hợp giữa các xu hướng vĩ mô và áp dụng công nghệ sẽ có một số các ảnh hưởng nhất định, cụ thể như sau:

1. Các yếu tố quan trọng trong doanh nghiệp để phát triển kinh doanh hiện nay dều bị ảnh hưởng và thúc đẩy tăng trưởng bởi công nghệ, số hóa và tính bền vững, cụ thể trong một số công việc như: Trí tuệ AI, Machine Learning, vị trí phân tích nói chung, bảo mật thông tin, kỹ sư năng lượng tái tạo, kỹ sư hệ thống và kỹ sư lắp đặt năng lượng mặt trời…
2. Các vị trí, vai trò dễ bị đào thải trong thời gian sắp tới, và có thể được thay thế bằng công nghệ và số hóa, chính là: Văn thư hoặc thư ký, Giao dịch viên ngân hàng, Thư ký dịch vụ bưu điện, Nhân viên thu ngân, Nhân viên bán vé và Thư ký chuyên nhập dữ liệu.
3. Dự kiến sẽ có tăng trưởng về việc làm trong quy mô lớn về giáo dục, nông nghiệp và thương mại và thương mại kỹ thuật số. Việc làm trong ngành Giáo dục dự kiến ​​sẽ tăng khoảng 10%, tạo thêm cơ hội việc làm cho hơn 3 triệu nhân sự, để trở thành Giáo viên dạy nghề và Giáo viên giáo dục đại học và đại học.

Ngoài ra, số lượng các vị trí như chuyên gia nông nghiệp, hoặc người vận hành thiết bị nông nghiệp cũng dự kiến sẽ tăng khoảng 30%,tạo thêm 3 triệu việc làm. 

Dự báo sẽ có khoảng 4 triệu việc làm được tăng lên tại các vị trí liên quan đến kỹ thuật số, có thể kể đến: Chuyên gia thương mại điện tử, Chuyên gia chuyển đổi kỹ thuật số và Chuyên gia chiến lược và tiếp thị kỹ thuật số (E-Commerce Specialists, Digital Transformation Specialists, and Digital Marketing and Strategy Specialists).

Việc làm dễ bị đào thải, có thể kể đến vai trò hành chính nhân sự, kiểm soát an ninh theo kiểu truyền thống tại các nhà máy và khu thương mại và quản lý và lưu trữ hồ sơ vào năm 2027. 

Các công việc quản lý và lưu trữ hồ sơ có thể kể đến: Nhân viên thu ngân và Nhân viên bán vé; Nhân viên nhập dữ liệu, kế toán và thư ký hành chính, bởi các vị trí này rất dễ bị tự động hoá.

4 kỹ năng quan trọng trong các xu hướng sắp tới

• Kỹ năng tư duy phân tích 
• Kỹ năng tư duy sáng tạo 
• Kỹ năng sử dụng công nghệ
• Kỹ năng tự nhận biết, với khả năng tự phục hồi, linh hoạt và nhanh nhẹn trong công việc.

Tư duy phân tích và tư duy sáng tạo vẫn là hai kỹ năng quan trọng nhất đối với người lao động vào năm 2023.

Tư duy phân tích chính là kỹ năng cốt lõi ở rất nhiều công ty, quan trọng hơn bất kỳ kỹ năng nào khác, và có tới 9% công ty tham gia khảo sát đã đề cập về kỹ năng này. 

Tư duy sáng tạo cũng cực kỳ quan trọng, xếp thứ hai, bao gồm các kỹ năng nhỏ hơn: Kiên cường, linh hoạt và nhanh nhẹn; có thể tự tạo động lực và có sự tự nhận thức tốt; luôn tò mò và mong muốn theo đuổi học tập suốt đời, và cả khả năng thích ứng của người lao động trong thời gian công việc bị gián đoạn, để có thể hoà nhập tốt trong doanh nghiệp.

Sự tin cậy và tỉ mỉ cũng đã được nêu ra, chỉ xếp sau kỹ năng về công nghệ. Cuối cùng, trong số 10 kỹ năng cốt lõi, thì đã có hai kỹ năng mềm rất quan trọng, để nhân sự có thể làm việc với người khác, đó chính là sự đồng cảm, khả năng lắng nghe, khả năng kiểm soát chất lượng, khả năng lãnh đạo và cả khả năng tạo tầm ảnh hưởng xã hội.

Các nhà tuyển dụng ước tính rằng tới 44% kỹ năng của người lao động sẽ bị gián đoạn trong 5 năm tới. Quan trọng nhất ở đây chính là kỹ năng tự nhận thức, để giải quyết vấn đề phức tạp khi làm việc.

Các doanh nghiệp được khảo sát cho biết kỹ năng tư duy sáng tạo cần được phát triển nhanh hơn so với khả năng tư duy phân tích. Kiến thức về công nghệ là kỹ năng cốt lõi phát triển nhanh thứ ba, tiếp theo đấy chính là kỹ năng tự tin vào năng lực bản thân, thái độ cảm xúc xã hội, sự tò mò và học tập suốt đời; khả năng tự phục hồi, linh hoạt và cả sự nhanh nhẹn trong công việc.

Tư duy hệ thống, AI và dữ liệu lớn, quản lý nhân tài, định hướng dịch vụ và dịch vụ khách hàng cũng đang nằm trong nhóm 10 kỹ năng cần được phát triển hàng đầu. 

Hiện không có kỹ năng nào bị đánh giá thấp, tuy nhiên các kỹ năng như khả năng đọc, viết và toán học; khả năng xử lý bằng giác quan; sự khéo léo, sức bền và độ chính xác của công việc chân tay không còn quá quan trọng, cả với nhà tuyển dụng và người lao động. 

Theo khảo sát, có tới 6/10 nhân sự sẽ cần được đào tạo trước năm 2027, nhưng hiện nay chỉ có một nửa số nhân sự này được tiếp cận với các cơ hội đào tạo đầy đủ.

Ưu tiên đào tạo kỹ năng từ 2023-2027 chính là Tư duy phân tích, trung bình chiếm 10% trong các sáng kiến đào tạo ở các doanh nghiệp, tiếp theo đấy là thúc đẩy tư duy sáng tạo, sử dụng trí tuệ AI và dữ liệu từ bên thứ 3.

2/3 các công ty kỳ vọng sẽ thấy lợi tức và hiệu quả ngay ở doanh thu ngay trong năm đầu kể từ khi đầu tư, để tăng sự hài lòng và nâng cao năng suất của người lao động nói chung.

Theo dõi ISC Education để cập nhật các xu hướng công việc, thông tin tư vấn du học hấp dẫn nhất!